Erdoğan’ın dün akşamki programda Taliban ile ilgili açıkladıkları, AKP’nin Afganistan’a olan müdahalesinin hangi düzeylerde olduğunu ve olası sonuçlarını da ortaya çıkardı. Erdoğan’ın üst düzey yetkililer diye andığı istihbarat birimlerinin Taliban ile görüşmelere oturması, Erdoğan’ın bile kendini öne atarak ‘Liderleri ile görüşebilirim’ demesi, iktidarın Afganistan’daki amaçlarının büyük bölümünü gösteriyor.
ABD’nin arkada bırakılan çıkarlarını, Kabil Havalimanı üzerinden savunmaya gönüllü olan AKP, Afganistan’a aldığı bileti avantaja çevirmek istiyor. İlk açığa çıkan olgu, ABD’den alınan görevin başarıya ulaşabilmesi için devlet kademelerinin seferber olduğu. Erdoğan Taliban ile yapılan görüşmeleri kendisini de katarak itiraf etti. Hulusi Akar da Pakistan’da resmi görüşmeleri yürütüyor. Taliban’ın kentleri ele geçirme hızı düşünüldüğünde Afgan hükümetinin 6 ay - 1 yıl gibi bir sürede düşeceği zaten belirtiliyor. Kabil Havalimanı’nda kalma işi de Taliban ve Pakistan ile yapılacak anlaşmalara bakıyor.
Buna ek olarak ABD’nin açıkça belirttiği üzere, iç savaşta ABD ‘ile çalışmış’ ancak yeni dönemde Taliban’a bırakılamayacak savaşçılar, üçüncü ülkelere yani Türkiye’ye yönlendiriliyor. ABD’nin kendi ülkesine taşıyamadığı kişilerin kimler olduğu ise belirsiz. Erdoğan’ın fırsatı ve muhalefet açısından asıl tehlikeli ihtimal ise burada ortaya çıkıyor. Taliban ile bile benzerliklerini ve görüşmeye açık olduklarını vurgulayan Erdoğan’ın, Afgan hükümetine bağlı kadrolarla kuracağı ilişkinin ne yönde olacağı belli. Suriye’deki sürece benzer şekilde, ABD’nin yüzüstü bıraktığı kadroların hamiliğini üstlenen Erdoğan, savaşlarını vekaleten yürütecek bir kesimi kendine bağlamış oluyor.
Suriye’deki cihatçılarla kurulan bu tür bir ilişkinin ülke içinde nasıl kullanılabildiğini 7 Haziran - 1 Kasım döneminde gördük. Sonrasında ise bu cihatçılar Libya’da, Karabağ’da ve en önemlisi Suriye’de Erdoğan’ın savaşlarını yürüttü. ABD’den Afganistan’a giriş biletini alan Erdoğan’ın yine benzer süreçlere kalkışacağını düşünmemek için elimizde hiçbir veri yok.
Afganistan süreciyle ilgili asıl tehlike işte bu ihtimallerde yatıyor. İktidar Afganistan’daki varlığıyla hem ABD ile arasını düzeltmeyi, hem de ülkedeki gericilikle temas noktası kurarak kendi etkisini arttırmayı planlıyor.