Ticaret Bakanı Muş’un bugün açıkladığı dış ticaret verileri ‘yüksek döviz kuruyla ihracat artacak, cari açık kapanacak’ iddiasının sonucunu gösterdi. Ocak ayındaki dış ticaret açığı 10,4 milyar dolar ile tavan yaptı. Bu rakamın en önemli sebebi olarak 9 milyar dolarlık enerji ithalatı gösteriliyor.
Siyasi iktidarın Türkiye modelinin iddiası şuydu: Faiz düşürülecek, dolar kuru artacak. İhracatçılar ‘rekabetçi kur’ ile daha çok kazanacak. Ekonominin tamamı ithalattan kaçacak, üretime yönelecek. Böylece cari açık da kapanacak, enflasyon düşecek. Tüm bunların da 3-6 ayda olacağı anlatıldı. Anlatıldı ama söylemesi yapmaktan kolay.
Hammadde ve enerjide dışa bağımlı bir ekonomi Erdoğan açıklama yaptı diye sorunlarını halletmesi beklenemezdi. Rekor enflasyon oranlarını görmeye devam ediyoruz. Enerjide dışa bağımlılığın iktidarın ekonomi modelini nasıl boşa düşürdüğünü de bugün gördük. Bakan Muş enerji kalemini çıkararak ihracatın ithalatını karşılama oranını yüzde 88 olarak açıklıyor. Ancak enerji maliyeti dahil edilince oran 62 oluyor. Bu gidişle bu açık ne zaman kapanacak, buna oranla enflasyon ne zaman düşecek belirsiz. Erdoğan’ın ‘Bir süre daha taşıyacağız’ dediği enflasyon kamburu daha uzun süreler bizimle olacak.
Enerji deyince İran’dan bir türlü alınamayan doğalgazı da hatırlamalıyız. Geçen hafta OSB’lerde yapılan elektrik kesintilerinden sonra doğalgaz akışının başladığı ancak hala yüzde 50 düzeylerinde olduğu söyleniyor. Siyasi iktidarın anlaşmaların hükümlerini yerine getirememesi, yani gerekli ödemeleri yapamaması en güçlü ihtimallerden. Bu durum olmasa bile yine de gerekli depolama önlemlerinin alınmadığı, hiçbir planlamanın yapılmadığı ortada. Demek ki Karadeniz’de küçük doğalgaz rezervleri bulmak, her koldan bunların reklamını yapmak bu meseleleri çözmüyor.
Siyasi iktidarın ekonomi modeli, ilk açıklandığı zamanlarda dile getirilen tüm eleştirileri doğru çıkarıyor, işaret edilen tüm engellere bir bir takılıyor. AKP sözcüleri boş övünçlere, veri çarpıtmalarına devam edebilir. Ekonomideki gidişat hiçbirinin tutmadığını herkesin gözü önünde kanıtlıyor.